Platform GRAS presenteert

STAAT IN GRONINGEN

Architectuur in Stad

vergroot

Andere objecten van Onbekend

De Vooruitgang

Lage der A 5,6

Dubbele villa Noorderstationstraat

Noorderstationsstraat 47-49

afdrukken Kapel Rode Weeshuis

Architectuur
toon vergroting Kapel Rode Weeshuis
toon vergroting Kapel Rode Weeshuis
toon vergroting Kapel Rode Weeshuis

Dat herbestemming van alle tijden is, blijkt wel uit de lange geschiedenis van het Roode Weeshuis. Op een bepaald moment – wanneer precies is niet bekend – werd door de begijnen of ‘Geestelijke Maagden’ een klooster opgericht, op een terrein achter de Grote Markt, ten noorden van de huidige Roode Weeshuisstraat. De nonnengemeenschap, die in 1386 voor het eerst als ‘Olde Convent’ genoemd werd, ging in 1401 over tot de Derde Orde van Sint Franciscus.

Na de Reductie van Groningen in 1594, kreeg het kloostercomplex in 1599 een bestemming als burgerweeshuis. Twintig kinderen, waarvan de vaders ooit het lidmaatschap van de hervormde kerk én het burgerrecht moesten hebben verworven, konden er een plaatsje krijgen. Omdat spoedig bleek dat veel meer wezen zo’n vader hadden gehad, moesten in 1621 ook de laatste nonnen plaatsmaken. De minderbedeelde wezen konden vanaf dat jaar terecht in een eigen weeshuis in de Oude Ebbingestraat. Vanwege de kleur van de kleding der wezen kreeg het complex de naam ‘Roode Weeshuis’. In 1627 werd, als geschenk van alle gilden van de stad, een rijk gebeeldhouwde poort met twee weeskinderen geplaatst.

De kloosterkapel werd in 1860 gedeeltelijk afgebroken. Tot 1956 behield het complex de functie van weeshuis. In 1961 werd Stichting Het Poortje opgericht, een opvangcentrum voor criminele jongeren van twaalf tot achttien jaar, die in het complex werden gehuisvest. In 2010 raakte de poort zwaar beschadigd door een ongeluk met een hoogwerker. Deze is vervolgens grondig gerestaureerd. Tijdens de restauratie werd duidelijk dat de bekroning uit maar liefst drie soorten zandsteen bleek te bestaan. Dat wijst op vele herstellingen in het verleden.

Het complex is door de jaren heen regelmatig ingrijpend veranderd om aan de wensen van de tijd te voldoen. Zowel in het interieur als aan de buitenkant zijn talloze verbouwingssporen te vinden. Zo zit het westelijke deel van de vroegere kapel (gewijd vóór 1436; het oostelijk gedeelte werd in 1860 gesloopt) nog in de middeleeuwse bouwmassa verstopt. Dit deel is herkenbaar aan de spitsboogramen en de met Laatgotische ribgewelven overdekte hal die toegang geeft tot de vierkante binnenplaats. Deze gewelven rusten op achtzijdige gemetselde kolommen en vormden ooit de nonnengalerij van het kerkgebouw.

Toen Het Poortje naar elders buiten de stad verhuisde, kwam het complex,met uitzondering van de oude voogdenkamer, in 1989 in eigendom van de gemeente. Vervolgens realiseerde de toenmalige Woningstichting Volkshuisvesting Groningen in 1991 nieuwbouwwoningen voor senioren rondom de hof op het achterterrein en werden de historische gebouwen aan de straat gerestaureerd.

Kenmerken

logo

Platform GRAS biedt u deze website aan.
Colofon | Proclaimer