Platform GRAS presenteert

STAAT IN GRONINGEN

Architectuur in Stad

vergroot

Andere objecten van Onbekend

De Vooruitgang

Lage der A 5,6

Dubbele villa Noorderstationstraat

Noorderstationsstraat 47-49

Herenhuis 'Het Calmershuis'

Oude Boteringestraat 24

afdrukken Graanpakhuis Elevator Maatschappij

Architectuur
toon vergroting Graanpakhuis Elevator Maatschappij
toon vergroting Graanpakhuis Elevator Maatschappij

Kort na de aanleg van de Oosterhaven werd in 1878 - op de hoek van de Oosterkade en de Lijnbaanstraat - in opdracht van het Groninger Veem- en Factorsbedrijf een pakhuiscomplex gebouwd voor de opslag van graan en het afleveren van bewerkte agrarische producten (granen, zaai- en pootgoed, suiker, aardappelmeel en melkpoeder). Het Veem- en Factorsbedrijf was een typisch binnenhavenbedrijf. De goederen werden per schip aangevoerd en naar de afnemers gebracht.

Het complex vormt een monumentaal onderdeel van een aaneengesloten wand aan de noordzijde van de Oosterhaven. Deze bestaat hoofdzakelijk uit pakhuizen uit het einde van de 19e eeuw tot en met zelfs de jaren ‘50 en ‘60 van de 20ste eeuw. De pakhuizen droegen namen van Midden- en Oost-Europese rivieren: Duna, Newa, Weichsel en Donau. Later werd het complex door de Elevator Maatschappij Groningen (EMG) overgenomen. Deze firma liet in 1955, recht voor het pakhuis en aan de kade, een apart kantoor bouwen voor de administratie en directie.

Het functioneel ogende kantoortje kent twee verdiepingen op een rechthoekige plattegrond, met daaronder een kelder met bergingen. Elke bouwlaag bevat drie kamers. Het werd ontworpen door Arend Grit van het Groninger architectenbureau Nijhuis & Reker. Tegenwoordig is het in gebruik als architectenbureau.

Het achterliggende imposante pakhuis kent een ambachtelijk-traditionele bouwtrant met Classicistische stijlkenmerken zoals de afsluitende forse kroonlijst. Het ademt de optimistische sfeer die destijds heerste ten aanzien van de (succesvolle) ontwikkeling van de Oosterhaven. Opgetrokken op een driehoekige plattegrond telt het pakhuis zes bouwlagen onder een plat dak. De gevels zijn opgemetseld uit rode baksteen en hebben een gepleisterde borstwering gekregen, die van zwart geschilderde imitatievoegen is voorzien. In de langgerekte gevel zijn vijf afzonderlijke eenheden te herkennen.

Elke eenheid bevat in het midden een hijsdeurtravee, geflankeerd door reeksen van segmentboogvormig gesloten vensters, die voorzien zijn van ‘wenkbrauwen’ van gele baksteen. De scheiding tussen de afzonderlijke eenheden wordt in de architectuur aangegeven door bakstenen pilasters met spiegels die over vijf bouwlagen doorlopen. De gevels worden aan de bovenzijde afgesloten door een gestucte, monumentale kroonlijst met spiegels en timpanen boven de deurtraveeën. De smalle zijgevel bevat een reeks van zes boven elkaar geplaatste vensters, die eveneens segmentboogvormig zijn gesloten.

Tot 1981 was het pakhuis in gebruik bij de Elevator Maatschappij Groningen. Na vertrek van het bedrijf werd het complex door Woningbouwvereniging Groningen - het tegenwoordige Nijestee - verbouwd tot 72 woningen voor een- of tweepersoons huishoudens, ook wel ‘HAT-eenheden’ genoemd. Inwendig is het pand daartoe nauwelijks aangepast. Aan de buitenzijde werden de hijsdeurtraveeën van halfronde balkons voorzien. In Groningen is het pakhuis een van de vroege voorbeelden van het herbestemmen tot woonruimte van oud industrieel en handelserfgoed.

Kenmerken

logo

Platform GRAS biedt u deze website aan.
Colofon | Proclaimer