Platform GRAS presenteert

STAAT IN GRONINGEN

Architectuur in Stad

vergroot

afdrukken Oude Kijk in 't Jatbrug

Architectuur
toon vergroting Oude Kijk in 't Jatbrug
toon vergroting Oude Kijk in 't Jatbrug

De Kijk in ’t Jatbrug ligt over het Lopende Diep en vormt de verbinding tussen de Oude en de Nieuwe Kijk in ’t Jatstraat.

De brug is gebouwd tussen 1950-1952 ter vervanging van een houten draaibrug uit 1856 die te smal was geworden voor het toenemende autoverkeer en in zeer slechte staat verkeerde. Voor het ontwerp (1942) tekende de Dienst Gemeentewerken en de vier beelden zijn ontworpen door beeldhouwer Willem Valk uit Eelderwolde.

Al in 1937 waren er plannen om de gammele houten draaibrug te vervangen door een vaste brug maar het bedrijf van de Groninger-Rotterdammer Stoombootmaatschappij aan het Lopende Diep stond tot 1941 - toen het bedrijf kon verhuizen naar de nieuw aangelegde Oosterhamrikkade - de bouw van een vaste brug in de weg. Bij het ontwerp werd Gemeentewerken geïnspireerd door voorbeelden van bruggen in de stijl van de Amsterdamse school in Amsterdam.

Het ontwerp voor een nieuwe Kijk in ‘t Jatbrug lag al in 1942 klaar maar kon vanwege de Tweede Wereldoorlog niet worden uitgevoerd. Beeldhouwer Valk werkte echter rustig door aan de beelden voor de brug. Ondanks de eerder geweigerde toestemming voor het materiaal was het Zweeds graniet per schip al onderweg naar Groningen. Valk kreeg zelfs staal geleverd om er gereedschap van te maken.

Inspiratie voor de vier beelden putte Valk uit de sociaal-economische geschiedenis van het voormalige havengebied van de Noorderhaven en omgeving. Bovendien passen beelden in deze stijl in de Nederlandse traditie van architecturale sculptuur, die begonnen was met Lambertus Zijl en Mendes da Costa en die tot ontwikkeling kwam in het oeuvre van Hildo Krop die in Amsterdam een vergelijkbare, onofficiële positie als stadsbeeldhouwer had als Valk in Groningen.

Toen de beelden in 1943 praktisch voltooid waren, kregen alle niet-NSB wethouders van Groningen ontslag en met hen een aantal hoge ambtenaren. Alle voorbereidingen voor de nieuwe brug werden stopgezet; de beelden belandden in een opslagplaats en kwamen daar pas in 1950 weer vandaan. In april 1951 was de brug eindelijk voltooid. In 1990 is de brug gerenoveerd en van een nieuw wegdek voorzien.

Kenmerken

logo

Platform GRAS biedt u deze website aan.
Colofon | Proclaimer