Platform GRAS presenteert

STAAT IN GRONINGEN

Architectuur in Stad

Architectuur
vergroot

Neorenaissance

bouwstijl

De negentiende eeuw staat bekend om haar ‘verzamelarchitectuur’; architecten maakten gebruik van allerlei bestaande stijlen (zie eclecticisme). Er ontstond een stijldiscussie: in welke stijl moest er nu gebouwd worden? In Nederland speelde deze discussie ook. Tegelijk ontstond de behoefte aan een nationale bouwstijl. De regering wilde in haar rijksarchitectuur de typisch Nederlandse identiteit verbeeld zien. Welke stijl paste daarbij?

Het antwoord werd gevonden door architect P.J.H. Cuypers. Zijn late ontwerpen refereerden aan de architectuur van de Gouden Eeuw: de renaissance en het maniërisme. Hierin zag de regering haar nationale identiteit weerspiegeld; ze wilden graag herinnerd worden aan deze welvarende periode uit de vaderlandse geschiedenis. Hij kreeg vervolgens een aantal belangrijke rijksopdrachten. Zijn meest beroemde ontwerpen zijn het Rijksmuseum (1877-1885) en het Centraal Station in Amsterdam (1876-1889). Beide worden gekenmerkt door symmetrie (zowel in de plattegrond als in de gevel), topgevels, horizontale accenten in de vorm van 'kordons' (natuurstenen of gele bakstenen banden), rondbogen, 'frontons' (driehoekige vormen) boven ramen, gevelstenen en decoratief beeldhouwwerk, soms in 'medaillons' (cirkelvormige versieringselementen).

Een leerling van Cuypers, C.H. Peters, nam deze neorenaissance stijl over en ontwierp voor Groningen het postkantoor aan de Munnekeholm en het huidige natuurmuseum. Naast renaissancistische elementen zijn ook enkele gotische elementen (pinakels, driepasboogjes) zichtbaar. Daarnaast hebben de rondbogen inmiddels plaats gemaakt voor segmentbogen (‘flauwe’ rondbogen). Van een zuivere neorenaissance is dus geen sprake. Dit geldt ook voor het Centraal Station van Groningen; verschillende stijlelementen zijn hier samengebracht. Naast renaissancistische, gotische en classicistische elementen, doen de driepasbogen van de 'galerij' (overdekte booggang langs de voorgevel) bijna Moors aan. Daarnaast zijn de perronoverdekkingen opgetrokken uit gietijzer en glas. Kortom, eclecticisme ten top.

Academiegebouw - Vrijman, J.A.W.

Academiegebouw

Broerstraat 5 | universiteitsgebouw | 1907

Architectuur
Hoofdstation NS - Gosschalk, Isaac

Hoofdstation NS

Stationsplein 3 | stationsgebouw | 1891

Architectuur
Voormalig bankgebouw, Oude Boteringestraat - Salm, Abraham

Voormalig bankgebouw, Oude Boteringestraat

Oude Boteringestraat 17 | bankgebouw

Architectuur
logo

Platform GRAS biedt u deze website aan.
Colofon | Proclaimer